คัทซึชิคะ โฮะคุไซ KATSUSHIKA HOKUSAI

หนังสือรวบรวมผลงานภาพพิมพ์ของศิลปินคัทซึชิคะ โฮะคุไซ ศิลปินชาวญี่ปุ่นที่มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก โฮะคุไซ เกิดเมื่อวันที่ 23 กันยายน ค.ศ.1760 หรือที่เรียกในแบบญี่ปุ่นว่าสมัยโฮเระคิ (ค.ศ.1751-1764) ในบริเวณที่ปัจจุบันคืออำเภอสุมิดะ แทบจะไม่มีรายละเอียดเกี่ยวกับตัวเขามากเท่าไรนัก มีทฤษฎีว่าโฮะคุไซน่าจะมีบิดาเป็นช่างทำกระจกสำหรับโชกุน แต่ก็ยังไม่แน่นอนนัก ชื่อเมื่อแรกเกิดของโฮะคุไซคือ โทะคิทะโระ (Tokitaro) ซึ่งเปลี่ยนเป็น เท็ตซึโซ (Tetsuzo) ในภายหลัง เมื่อแก่ตัวลงโฮะคุไซเคยกล่าวไว้ว่าเขาชอบวาดภาพสเกตช์จากชีวิตจริงตั้งแต่เมื่ออายุ 5 หรือ 6 ขวบเท่านั้น

ฐานะของครอบครัวโฮะคุไซไม่น่าจะดีนัก หลักฐานบางส่วนกล่าวว่าเขาต้องทำงานเป็นผู้ช่วยในร้านเช่าหนังสือและหาเลี้ยงชีพในช่วงวัยรุ่นด้วยการเป็นช่างแกะแม่พิมพ์ไม้ ดังนั้นก่อนที่ปรากฎตัวออกมาในโลกแห่งศิลปะเมื่ออายุ 19 ปี เราพอจะเห็นได้ว่าเหตุใดเด็กชายผู้นี้จะกลายมาเป็นคนที่เกี่ยวข้องกับทั้งวงการวาดภาพและการพิมพ์ไม้แบบอุคิโยะเอะ

โฮะคุไซเข้าเป็นลูกศิษย์ของ คัทซึคะวะ ซุนโช (Katsukawa Shunsho ค.ศ.1726-1792) ศิลปินภาพวาดและภาพพิมพ์แกะไม้ที่มีชื่อเสียงในฐานะช่างที่ผลิตผลงานภาพเหมือนของนักแสดงคะบุคิ เมื่ออายุได้ 19 ปี จากนั้นไม่นานโฮะคุไซก็ผลิตผลงานของตนเองในชื่อ คัทซึคะวะ ซุนโร (Katsukawa Shunro) งานที่หลงเหลืออยู่บอกว่าผลงานเปิดตัวของโฮะคุไซเกิดขึ้นใน ค.ศ. 1779 เป็นภาพพิมพ์ไม้รูปนักแสดงที่มีฉากหลังเป็นอาคารไม้ ภาพพนักงานเสิร์ฟของร้านน้ำชาริมทางเป็นฉากในละครคะบุคิ จะเห็นลักษณะของเส้นที่ค่อนข้างอ่อนไหว การเน้นสร้างภาพที่มีบรรยากาศประกอบ

 โฮะคุไซสร้างสรรค์ผลงานชั้นเลิศเอาไว้จำนวนมาก ทั้งภาพชุดภูเขาฟูจิ กับ "คลื่นใหญ่นอกคะนะงะวะ" ที่เป็นตัวแทนประเทศญี่ปุ่นอย่างเป็นทางการ ผู้ทำให้ภาพพิมพ์อุคิโยะเอะขึ้นถึงจุดสูงสุดในทุกแนวภาพ ต้นกำเนิดของ "มังระ" หรือการ์ตูนญี่ปุ่น ฯลฯ พบกับการรวบรวมครั้งสำคัญและศึกษาประวัติชีวิตกับผลงานศิลปินขวัญใจมวลชนญี่ปุ่นครั้งแรกในภาษาไทย

จากนิวยอร์คถึงโตเกียว

จากนิวยอร์คถึงโตเกียว บันทึกการเดินทางของศิลปินหนุ่ม ชูเกียรติ ฉาไธสง ซึ่งได้รับเชิญจากสถานทูตไปเล่นดนตรีในนิวยอร์ค วอชิงตัน ดี.ซี. โตเกียว  และโอซาก้าในฐานะเป็นตัวแทนเผยแพร่วัฒนธรรมทางดนตรี ชูเกียรติพยายามบันทึกทุกอย่างที่พบเห็นด้วยกล้องถ่ายรูปและการเขียนเป็นตัวหนังสือ เพื่อร้อยเรียงความทรงจำของตัวเอง  อ่านสบายๆ สนุกดีค่ะ

มูซาชิ (Musashi)

มูซาชิ (Musashi) งานประพันธ์ชิ้นเยี่ยมของอิจิ โยชิกาวา (Eiji Yoshikawa) ผลงานการแปลของ สุวินัย ภรณวิลัย ที่เล่าถึงฉากและชีวิตของมูซาชิ จอมยุทธ์ซามูไรผู้ผ่านการต่อสู้มาอย่างโชกโชน ชนิดไม่รู้จักความแพ้พ่าย มูซาชิร่ำเรียนเพลงดาบหรือฝึกฝนเพลงยุทธ์เพื่อที่จะอยู่ในยุทธจักร แต่ท้ายสุดเรื่องไม่ได้อยู่ที่เพลงดาบว่าใช้ดาบเก่งหรือไม่เก่ง แต่มันอยู่ที่การฝึกฝนหรืออยู่ที่จิตใจ คล้ายๆ ว่ามูซาชิ กระบี่อยู่ที่ใจ ภายหลังมูซาชิได้ยุติบทบาท "นักดาบผู้เก่งกล้า" แห่งยุคแสวงหาสัจจะจากวิถีแห่งดาบ กระทั่งพบหลักการดำเนินชีวิตที่เรียกกันว่า "คัมภีร์แห่งห่วงทั้งห้า" ซึ่งก็คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ และความว่าง นั่นเอง ซึ่งหนังสือเล่มนี้ได้สร้างแรงบันดาลใจให้กับนักเขียนไทยผู้หนึ่ง คือ สุวินัย ภรณวิลัย ถึงขั้นลงลึกศึกษาวิถีแห่งดาบจนเกิด "มูซาชิ ฉบับท่าพระจันทร์" หนังสือขายดีอีกเล่มในวงการหนังสือไทย มูซาชิบางคนก็บอกว่าเป็นเรื่องจริง บ้างก็ว่าเป็นเรื่องที่แต่งขึ้น